تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 17
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق پێ کردنەوە
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئارەق
پێ
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق کردنەوە
«مستـ. لا.» تمـ :
ئارەق
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوا کردنەوە
«مستـ. متـ.» تمـ: ١-
ئاوا
کردن/١.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاور کردنەوە
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئاگر
کردنەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەدان کردنەوە
«مستـ. متـ.» ۱-
سەر
لە
نوێ
بنیات
نانەوەی
شار
یا
دێیەک،
کە
ماوەیەک
وێران
و
چۆل
بووبێ. ۲-خانوو
دروست
کردن
و
کۆ
کردنەوە و
نیشتەجێ
کردنی
خەڵک
لە
شوێنێک و کردنی
بە
گوند
یا
شار
.: «
سەڵماس
»
لە
شوێنی «کۆنەشار»
ئاوەدان
کراوەتەوە
کە
بوولەرزە
وێرانی
کرد
. «مووسڵ»
لە
نیزیک
کاولەکانی «نەینەوا»
ئاوەدان
کراوەتەوە. «مەهابات» بداغ
سوڵتان
ئاوەدانی
کردۆتەوە. و خەریکن «بابل»
ئاوەدان
دەکەنەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەژوو کردنەوە
«مستـ. متـ.» ۱-هەڵگێرانەوەی شتێک
لە
بارێکەوە
بۆ
بارێکی
تر
. ۲-بەر و
پشت
کردنی
جلک
و پۆشتەنی:
لە
کوردەواری
کە
سەگ
بلوورێنێ لینگە کەوشێک
ئاوەژوو
دەکەنەوە. ٭
ئاوەژوو
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگر کردنەوە
«مستـ. متـ.» ١- هەڵکردنی
ئاگر
بۆهەر مەبەستێک بێ:
خێرا
ئاگرێکمان
کردەوە
خۆمان
ئیشک
کردەوە
.
دەی
کچی
چاک
زوو
ئاگری
بکەوە
و
هێلکە
و ڕونێکمان
بۆ
بکە
.
ئەمە
لای
خۆتان
ئاگرتان کردۆتەوە،
دووکەڵ
کوێری
کردین. ٢- «کنـ.» ا» بەرپاکردنی
فیتنە
و
شەڕ
و شۆڕ: هیتلەر ئاگرێکی
کردەوە
دنیای سووتاند. ب»
هار
و هاجی کردنی مناڵان و
دابین
نەبوونیان: مندال!
ئەو
ئاگرە
چییە
کردۆتانەوە، ڕۆکەون
بۆ
خۆتان
. *
ئاگرنانەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگر گەش کردنەوە
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئاگر
گەشاندنەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیحیا کردنەوە
[[عا.: احیا + کو: کردنەوە]]
(مست. مت.) ١-
زیندوو
کردنەوەی
مەعنەوی
. ((
مەلا
سەءیدە
وا
سەڵا
ئەکا)) ((ڕوحی (بەلال)مان
بۆ
ئیحیا
ئەکا)) (
پیرەمێرد
- ٢٦٦) ٢- (کئێر.)
ڕەونەق
دان
بە
جێگە
یا
شتێک. ((ماڵت
ئاوەدان
بێ
باغەوان
بۆ
ئاڵووباڵووت بازاڕت
ئیحیا
کردەوە
)) *بووژاندنەوە،
ژیاندنەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیشک کردنەوە
(مست. مت.) نەهێشتنی
تەڕایی
لە
سەر
شتێکی
کە
لە
لاوە
تەڕ
کرابێ
یا
تەڕ
بووبێ.
دە
وەرنە
نیزیک
سۆبەکە
خۆتان
ئیشک
کەنەوە
، ها!
ئەوە
خاولی
دەموچاوی پێ
ئیشک
کەوە
. ٢- (کن.)
پاشەکەوت
کردن
،
دەست
پێوەگرتن
،
لەچەری
کردن
.
بە
قوربانە! لیرەکان
دەست
لێ
مەدە
هەر
ئیشکیان
کەوە
.
هیچ
خەرج
ناکا
هەر
خەریکە
پارەکانی
ئیشک
دەکاتەوە،
ئەم
منداڵانەی
لە
برسان
ئیشک
کردۆتەوە. تێبــ.- بەکارهێنانی
ئەم
وشەیە
بەم
مانایانە،
سەر
کۆنەی تێدایە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیعادە کردنەوە
[[عا.: ئیعادە + کو: کردەوە]]
١- (مست. لا.)
دووپاتە
کردنەوەی
قسە
،
سەر
لە
نوێ
خوێندنەوە
یا
گوتنەوە
.
چەند
جارمان
لێ
ئیعادە
کردەوە
،
ئەوجار
تێ نەگەیشت.
زۆر
سەیرە
دەجار قسەیەک ئیعادە دەکاتەوە. ٢- (مست. مت.) آ)ڕەت کردنەوەی شتێک
بۆ
خاوەنی. کتێبــ.ەکەم
بۆ
ئیعادە
کردەوە
.
هێشتا
پارەکەی شێرکۆی ئیعادە نەکردۆتەوە. ب)
گەڕاندنەوە
و ناردنەوەی شتێک
بۆ
شوێنێ. ئەوڕاقەکانیان ئیعادەی
بەغدا
کردۆتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیفتار کردنەوە
[[عا. کو.]]
(مست. لا.)
ڕۆژوو
شکاندن
.
بەربانگ
کردنەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێق کردنەوە
(مست. لا.) ١-
بەتاڵ
کردنی
ئەوەی
لە
ناو
(
مەعدە
)
دایە
،
بە
ڕێگای گەروودا.
ڕشانەوە
. ٢- (مج.) کردنەوە و گەڕاندنەوەی شتێ (پارە،...،...)
بە
ناچاری
کە
ئەو
کەسەی شتەکەی هابەلاوە،
وا
بزانێ یەواو
قووتی
داوە و
خەیاڵی
دانەوەی
نەبێ
. نەیدەدایەوە
بەڵام
پێمان
ئێق
کردەوە
.
بۆ
کوێی
دەبا
هەر
دەبێ
ئێقی کاتەوە. *
یەق
کردنەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەمین کردنەوە
[[عا. کو.]]
(مست. مت.) ١-
ترس
ڕەواندنەوەی کەسێکی (
لەبەر
هەرچی
بێ
) ترسابێ و
خۆی
شاردبێتەوە
یا
هەڵاتبێ. دزەکانیان
ئەمین
کردەوە
پاشان
گرتیانن،
دە
بچن
ئەو
کورە
ئەمین
کەنەوە
با بێتەوە. ٢- (مج.) گرتنەوەی
بارگین
و ئێستری بەرهەڵ
بوو
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بار ڕاست کردنەوە
(مست. مت.) ١-
یارمەتی
کاروانی
یا
هەر
کەدێکی
دیکە
بۆ
راست کردنەوەی بارێکی
لاسەنگ
بووبێ. ٢- (کن.) یارمەتیدانی کەسێکی
تووشی
گیروگرفت
و
ناڕەحەتی
بووبێ
بە
تایبەتی
لە
لانی
پارە
و پووڵەوە.
ئازاد
حاڵی
شڕ
بوو
شێرکۆ
فریای
کەوت
و
باری
ڕاست
کردەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاشتکردنەوە
«مستـ. متـ.» ڕێکخستنەوە و پێکهێنانەوەی
دوو
یا
چەند
کەس
،
دەستە
و
بەرە
و
خێزان
و دەوڵەتان،
کە
نێوانیان
ناخۆش
بێ
، دەنگیان
پێکەوە
نەبێ
یا
لە
حاڵی
شەڕدا بن.: ئاشتمانکردنەوە. ئاشتکردنروەیان
باشە
.
هەر
چۆنێ
بوو
ئاشتیانکردینەوە.
ئەمریکا
هەرچی
دەکا
عەرەب
و ئیسڕائیلی پێ
ئاشت
ناکرێتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیعانە کۆکردنەوە
[[ئیعانە + کۆ + کردنەوە]، [عا. کو.]]
(مست. مت.)
خڕ
کردنەوەی
پارە
یا
هەر
شتێکی
دیکە
لە
خەڵک
،
بۆ
یارمەتیدانی کەسێک
یا
هەیئەتێکی
کۆمەڵایەتی
یا
بۆ
کاری
خێر
. مزگەوتەکە ڕووخابوو ئەهلی
گەڕەک
ئیعانەیان
کۆ
کردەوە
و چاکیان
کردەوە
.