تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



برێشکه
[[برێژ+كه «تم:بچووكی.» ]]
«نت.» 1- گەنم و گوڵ پێغەمبەره «گەنمه شامی» ی ئیشک لەسەر ساج برژابێ. 2- «مج.» هەرشتێکی زیاتر لەوەی پێویسته له سەر ئا گر بمێنێتەوه و ببرژێ.
بنێشته خۆشکه
«نت.»، «مک.»، «کن.» تم: بنێشتکردن به بنێشته خۆشه ی...
بۆن خۆشکه
«تت.» گیایەکی بۆنخۆسه، لە زەوی بووره دەوڕوێ، نیو میترێک بەرز دەبێتەوه، لاسکی درێژه لق و پۆپی چڕ و پڕه، گۆڵی وەکوو ئی بابوونه وایه، شیرەیێکی لێ دەگیرێ و زۆر تاڵه، ژەهرە و زەمانی پێشوو بۆ چاک کردنی نەخۆشی ئیفلیجی، لۆغه، لەرزۆکی، فێداری، نەخۆشی مە عدە و جەرگ و کرمی ناو زگ، کەڵکیان لێ وەرگرتووه.
بۆشکه
[[ڕووسی:بۆچكا]]
«نا.»، «کئێر.» تم: بەرمیل.
بەرەمەشکه
[[ 4- به‌ر + 3- ئه‌/ 2+ مه‌شكه ]]
«نت.» هەموو بەرهەمی ڕۆنی کەره «بک.» : نڤیشک، نویشک» ی ماڵه کوردێک له ڕۆژێکدا. 2- «مج.»، «ست.» حاڵی ڕۆنی کەره، که ڕۆژێک بەسەر ڕەنێوهێنانیدا تێ نەپەڕیبێ. تێبــ. - لە کوردەواری خۆماندا، که ڕۆنی کەره، هاته بەرهەم ئە وێ ڕۆژێ هەرچی لێی خورا و ئەوی دەمێنێتەوه خوێی دەکەن و هەڵیدەگرن بۆ قاڵ کردن.
بەشکه
[[ به‌/ 2+ شك + 1-ئه]
«تببنت.،» «ئەدی ئەگەر...، ئەگەر ئەگەرهاتوو...، ئەی که.... هات ووا....، تێبــ.ینی: 1» ئەم وشەیه هاوتای زۆره که هەر یەکەیان هێندێک دەنگیان «هێندێکیان له ناوەڕاست و هەموویان له دوایی» لێ زیاد کراوه، دەنگەکانی دوایی بە لای منەوه «زەمیر» ن، له ڕابردوودا «بەشکم» دەگەڵ بەشکوو بە پێی زەمیرەکەی دوایی مانای جیاواز بووه، بەڵام بەرەبەره ئەو فەرق و جیاوازییه لەناو چووه و هەموو وشەکان یەک مانایان بۆ ماوەتەوه. 2- تەلەففوزی ئەم وشانە ش گۆڕانی بەسەردا هاتووه بەلای منەوه له ڕابردوودا «بە، شکم = بەشکی من» گوتراوە و له قورسایی تەلەففوز خراوەته سەردەنگی «ش» بەڵام ئیێستا ئەم وشەکه... ج» وەکوو نیشانم داوه کەرتی «شکلەم وشەیەدا هەر «شک» ی عارەبییه، بە ڵام من خۆشم لەم «شک» ە به شکم. *بەشقم. بەشکم. بەشکێکم. بەشکێکو، بەشکوو، بەشکم. بەشکی.