تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



بنێشت
[[بن+ئێشت؟]]
«نت.»، «جەوی» یەکی زەردباوه که له دارەبەن د تکێتەوە و بۆ خۆش کردنی تامی دەم دەیجوون. تێبــ.- له چەند شوێنێک دارەبەن «داره قەزوان» بریندار دەکەن و و له قوڕێکی کۆجیلەیەک سازدەدەن و به جێگا بریندارەکانیەوه دە نێن پاشان که پڕ بوون لێیان دەکەنەوه و بەتاڵیان دەکەنه مەنجەڵەوه، ئەو جەوییه لەم کاتەدا ڕەنگی بۆرزەرد و ڕەگ ڕەگی ڕەشی تێدایه و تامی تاڵه، دەیکوڵێنن تاڵایەکەی دەڕوا و ڕەنگی سپی مەیلەو زەرد دەبێ. بێجگه له جاوین بۆ داوودەرمان و سەنعاتیش بەکاردێت و یەکێکه لەو کاڵایانەی که لەکوردستان دەنێردرێته دەرەوه *«سن.» جاچک. جاچکه. «بک.» به نووشت «تم: ژابا-57» بەنیشت «تم: کف. 73» «هو.» وێژەن. «جن.» جاجک.
به پشت
[[به/8+پشت]]
ست.» «مک.» حاڵی پەڵه گەنمێکی پڕ دانه چێندرابێ بەڵام خۆی لێکدابێتەوه و جێگای به تاڵی تێدا نە بیندرێ.
بڕشت
«نمس «بڕین». 1- جیاوازی نێوان بنەتۆوێ دانەوێڵه که دادەچێنرێ و ئەو حاسڵەی لێ هەڵدەگیرێ.: ئەم گەنمه یەک و ده بڕشتی دەبێ هەر کیلۆیەک دە کیلۆی لێ هەڵدەگیرێتە وه» * «مک.» ژێژه و. 1-2) «سەرمقەستی قوماش که بەرگدوو بۆ دروونی جلک لەت و کوتی دەکەن و پارچەپارچەی بچووکی لێ دەکەوێتەوه به کەلکی هیچ نایه و فڕێی دەدەن. ب» تیزماڵکی کاغەز که له کتێبــ. و دەفتەران پاش جزوبەندکردن و لێک و لووس کردنی قەراغەکانیان، یا هەر کارێکی تر لەسەر کاغەز، دەکەوێتەوه. 3- «مج.» لێهاتوویی و لێوەشاوەیی و توانایی بۆ ڕاپەڕاندن و جێبەجێ کردنی کاران.:: پیاوی وا به بڕشت وەک ئەم کابرایه هەر نابێتەوه.
بڕشت لێدان
«مست.، مت.» تم: بڕین /4.
بەحەشت
نا.»، «مک.» تم: بە هەشت
بەد ڕەووشت
ست.» تم: بەدخوو.
بەدسرشت
ست.» ئەو کەسەی که بەتەبیعەت حەز له ئازار دان، زیان پێ گەیاندن و ناڕەحەت کردنی خەڵک بکا و خراپەی خەڵکی بێ خوش بێ.
بەرواپشت
[[3- به‌ر/2+وا «=واژ» + پشت]]
«ست.»، «سن.» تم: بەروپشت.
بەرگەشت
[[فر.]]
«نمس.» تم: بازگەشت.
بەزوبنێشت
» نت.»، «مک.» هەتوانێکی کوردەوارییه، له تێکەڵ کردنی «بەز» ی خاوی مەڕ یا بزن دەگەڵ «بنێشت» دروست دەبێ و د خرێته سەر هەندێ برینی وەکوو سووره کوان و دوومەڵ و... بۆ ئەوەی بگا و دەمی بکاتەوه و کێم و هەوایەکی تێدا کۆ بۆتەوه بێته دەر «دەرببێ»
بەهەشت
[[ ست: ڤه‌هیشته «نێر»، ڤه‌هێشتا «مێ» =باشترین،چاکترین. پە: ڤەهیشت]]
«نا» » 1- جێگایەکه وەکوو باغ و هەموو چە شنه خواردەمەنی و خواردنەوه و کەیف و ڕابواردن و کۆشک و خانووبەرەی جوان و ڕازاو ەی لێیه. لە تەوڕات و ئینجیل و قوڕئانی پیرۆزدا باسی لێکراوه و خوا تەرخانی کردووه بۆ ئەو کەسانەی له دونیادا لە فەرمانی دەرناچن و خراپه ناکەن و له پاداشی ئەوەدا لەم شوێنەدا نیشتەجێ دەکرێن.2- «مج» وڵات و شوێنێکی خۆش ئاو و هەوا و پڕ گوڵ و گوڵزار و سەوزە و شینایی، ماڵێکی ڕازاوه و ڕێک و پێک و خاوێن.