تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 16
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
گەیشتنە ئەنجام
١- (کەسێک)
نەتیجە
وەرگرتن
لە
کار
و
کردەوە
و
قسە
و...
بەم
جۆرە باسێ
ڕۆژی
تریش
نەدەگەیشتە
ئەنجام
. ٢- (
کار
)
فایدە
بەخشین
،
نەتیجە
لێ
پەیدابوون
.
کاری
وا
بێ
سەرەوبەرە
چۆن
گەیشتە
ئەنجام
!
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگێشتن کردن
[[بانگێشتن+كردن]]
«
مست
.، مت.»، «مک.»
ئاگادار
کردنی
کەسێ
یا
کەسانێ
بۆ
چوونه
ماڵ
یا
هەر
شوێنێکی
تر
بۆ
:
نان
خواردن
،
خواردنەوه
،
شایی
و
خەنەبەندان
یا
هەر
جوورە کۆبوونەوەیەکی
لەم
بابەتانه. *دەعوەت
کردن
. «کعر.»
زیافەت
. «مک.»
مێمانی
کردن
. «سن.»
میرفانی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
به جێ هێشتن
مست. مت.»، «مک.» 1-
تەرک
کردنی شتێک
یا
کەسێک له شوێنێک و
دەگەڵ
خۆنەبردنی.:: خەسرەومان
به
جێ
هێشت
ئاگای له ماڵێ
بێ
. میوانەکان
به
جێ
نەهێڵی، جانتاکەی
لە
ئوتێل
به
جێ
هێشتبوو. 2-
تێپەڕین
له شوێنێ، دێیەک و.... و.....خستنه
پشت
سەری:: کەرکووکمان
به
جێ
هێشت
ئینجا
بیرمان کەوتەوه
که
دەبوو
بچین
کەباب
بخۆین،
ئەهوو
چەند
لەمێژه «قەمتەره»
مان
به
جێ
هێشتووه..
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەدیارەوه دانیشتن
«مست. مت.»
چاوەدێری
کەسێک
یا
شتێک کردن.:: بەدیارەوە
دانیشتن
مەبادا
کارێکی هەبێ. ئەوه بەدیار مەوه دانیشتووی
کەچی
؟
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق ڕشتن
«مستـ. لا.» ١- تمـ :
ئارەق
کردن
. ٢- «کنـ.»
ماندووبوون
و
زەحمەت
کێشان
بە
کارێکەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەقی ڕەش و شین ڕشتن
[[ مستـ. لا.] ]
تمـ: ئارەقی
ڕەش
و
شین
دەدران.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو لەبەر هەڵ نیشتن
«مکـ.»
میز
دەبنەخۆکردنی منداڵ:
ئەم
مناڵە
ئاوی
لەبەر
هەڵ
نیشتووە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوداشتن
«
مست
، متـ.»، «مک.» تم: ۱_ئاودان/۲_:
هێشتا
لە
ئاوداشتن
نەهاتوونەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوی گەرم لە ژێر «لەبەر» ڕۆییشتن
«کنـ.»
میز
بە
خۆدا
کردن
،
میز
دەبنەخۆ
کردن
. □ «
سەری
وەبن
کڵاوی کەوتووه،
ئاوی
گەرمی
لە
ژێر
دەڕوا»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاویشتن
[تێئاویشتن[تێ «پێبفـ.» +ئاویشتن]. دەراویشتن[دەر «پێبفـ..» +ئاویشتن]]
«مستـ. متـ.» ۱-
بە
قەوەت
فڕێدانی شتێک
بۆ
ئەولاولا
،
بە
جۆرێکی
وا
کە
بەسەر زەویدا نەڕوا: تیرێکی ئاوێشت،
ئەو
تەسبیحەت
بۆچی
وا
ئاویشت
وەختە
بوو
کوێرمان
کەی
، ئێسقانێ
بۆ
سەگەکە باوێژە. ۲- خستنە
کار
و بەکارهێنانی چەک: تۆپێکی ئاوێشتە سەنگەرەکە
لێی
نەدا،
پەنجا
کەس
زیاتر
بە
جارێ
لە
زەماوەندەکەدا تفەنگیان داویشت. ۳- «کئێر.»
حیساب
کردن
بە
چۆرت
«ئامرازێکە
بۆ
حیساب
» :
ئەوە
چەند
جاری
ئاویشتووە
هەر
دەکا۳۲۵تمەن و
دوو
قڕان
.
ئەوەی
داومانەتێ بیئاوێ و
ئەوی
داویشێتی
لێی
دەرکە
بزانە چەندیی
لەسەر
دەمێنێ. ۴-
فڕێ
دانی
شتێک
بۆ
کەسێک.:
هەر
جغارە
بوو
دەی
ئاویشت. ٭
ئاویتن
،
ئاویژتن
. «بکـ.»
ئاڤیتن
.
هاویتن
،
هاویشتن
. تێبــ.ینی: وادەزانم ئەسڵی
ئەم
مەسدەرە «
ئاویژتن
» ە و دەنگی «ژ»
یەکە
لە
جیرانەتی دەنگی «ت»
دا
بۆتە
«ش».
لە
سەرف
کردنا
بۆ
زەمانی
ڕابردوو
«ش» و
بۆ
حاڵ
و ئاییندەش دەبێتەوە «ژ» : ئاویشتم، داوێژێ، باوێژە. تێ ئاویشتن_ [تێ «پێبفـ.» +ئاویشتن] «مستـ. متـ.»، «مکـ.» ۱-شتێک خستنە
ناو
شتێک
یا
چێگەیەکەوە.: بەردێکی
دە
چاڵاوەکە ئاویشت
تا
بزانێ
چەند
قووڵە،
خۆی
دە
باوەشی دایکی ئاویشت،
لە
ترسان
خۆی
دە
پشت
پیرۆتی ئاویشت. ۲-
ئاگر
و
ئاو
کردنە
ناو
سەماوەرەوە و سازکردنی
بۆ
چا
لێنان
.
سێ
جەمە سەماوەریان تێداویشت.
ئەوە
هێشتا
سەماوەرەکەتان تێ ناویشتووە؟٭تێ
خستن
، تێ
ئاویتن
. دەراویشتن_ [دەر «پێبفـ..» +ئاویشتن]، ۱- «مستـ. لا.»
هاتنە
دەری
«
تۆ
» ی دەغڵی
چاندراو
لە
زەوی
بە
هۆی
سارد
و سۆڵی و بەستەڵەکەوە.: ئەوساڵ
گەنم
هەمووی
دەری
ئاویشت. ۲- «مستـ. متـ.»
کەم
کردنەوە
و
فڕێدان
لە
کێشانەی
ئەو
شتانەی
بە
تەرازوو
دەکێشرێن،
بۆ
هەر
مەبەستێ بێ.:
دوو
کیلۆی
بۆ
«
دۆک
» ەکەی
لێ
دەرئاویشت.
جێگەی
ئەم
ماستە بکێشەوە و
لێی
دەرئاوێ. ٭لێدەرکردن،
لێ
داشکاندن
«
تەنیا
بۆ
مانای
دووەم
».
دەراویتن
«
بۆ
هەموو
ماناکان». هەڵاویشتن_ [هەڵ «پێبفـ.» +ئاویشتن]، ا» «مستـ. متـ.» ۱-
بە
قەوەت
شتێک بەرەولای ژوورەوەی
خۆ
فڕێدان
. * «
تفت
هەڵاویشتبا دەیبەست» «کنـ.»
زۆر
سەرما
بوو
. «
بەرد
هەڵاوێژە و
سەری
خۆتی وەبەردە»، «کنـ.»
هەرچی
بکەی فایدەی
نییە
. ۲-
بە
باکردنی
خەرمان
،
شەن
کردن
.:
ئیمڕۆ
گەنمەکە هەڵاوێژن. ۳-
تەتەڵە
کردنی
هەندێ
شت
«
بۆ
خاوێن
کردنەوەی» : تووتنەکەی
وا
هەڵاویشتووە،
هیچ
دەماری
پێوە
نەماوە. ب_ «مستـ. لا.» ۱-
بە
توندی
لاق
لە
عەرزی
دان
و
بە
گوڕ
خۆ
بە
حەوا
بەرزکردنەوە
«
لە
هەڵپەڕکێدا» :
هەڵی
ئاوێ
لە
کاکت
کەوێ
. ۲- هەڵبەزێنەوە و جووڵانەوەی
هەندێ
جێگەی
لەشی
ئینسان:
هەرچی
دەماری
لە
لەشدابوو
هەڵی
داویشت.
نێر
هەیە
سەری
دڵی هەڵباوێ. * هەڵاوتین.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ ڕاهێشتن
[[بانگ/١+ ڕا _پێبف) + هێشتن]]
«
مست
.، لا.» ١-
بە
دە
نگی
بەرز
مەبەستێک
بە
جەماو ەری
خەڵکی
ڕاگەیاندن
*جاڕکێشان،
جاڕدان
.
بانگەواز
کردن
٢- «مج.» تم:
بانگ
لێدان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگێشتن
[[بانگ/١+هێشتن]]
١- «مست.» «مت.» تم:
بانگ
کردن
٢- «نت.»
مێمانی
،
دەعوەت
، زیافەت::
ئەو
شۆ
مالی کاوێسی بانگێشتنیانه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بە ئاوات گەییشتن
تمـ:
ئاوات
پێکهاتن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بە ئەنجام گەیشتن
تم: گەیشتنە
ئەنجام
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرهاویشتن
1- هاتنەدەری بەچکەی گیانداران و
منداڵی
ئادەمیزاد
بە
مردوویی له زگی دایکیان
پێش
ئەوەی
مانگ
و
ڕۆژی
خۆیان
تەواو
کردبێ.::
بەری
.::
بەری
هاویشت. تێبــ.-
ئەم
وشەیە زیاتربۆ
ئادەمیزاد
و (بەرفڕیدان)
بۆ
گیانداری
تر
بەکاردێت. *(مک.)
لەبەرچوون
. (سیم.)
لەبارچوون
.
بەرفڕێدان
. ٢- (کن.)
سوێ
بوونەوەی کەسێک
بۆ
خواردەمەنییەک
کە
یەکێکی
دی
لەبەر
جاوی
دەیخوا. کجێ
دە
تۆزێکی
بەش
بدەن
خەریکە
بەر
داوێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەسەرداڕۆیشتن
«
مست
، مت.» سەرکۆنه
کردن
،
سەرزەنشت
کردن
::
زۆری
بەسەردا ڕۆیشتین
بێ
فایده
بوو
. *بەسەرداڕۆیین.
به
سەرداهاتن /2.