ست.» هەر گیاندارێکی ئەسڵ و نەسەبی باش نەبێ.* بەد ئەسڵ، بەد جسن، بەد جنس، بەد توخم، بەد نەژاد، بەدڕەتەوه، ناڕەسەن، نانەجیب.

«نتـ.» تمـ: ئاودڕ.

(نمس.) تێگەیشتن، حاڵی بوون. ((پەی چێش هەر کەسێ دەروونش پاکەن)) ((نەخیبەن بێ عەیب، ساحیب ئیدڕاکەن)) (خانا-١٧٠)

«نا.»،«کئێر.» تیزماڵکه کاغەزێکی درێژۆکەیه، دێوێکی هەندێ نەخشی لەسە ر چاپ دەکرێ و دیوەکە ی دیکە شی چرێشی لێ دەدرێت، میقدارێک پاره «دە فلس، پێنج قران،....،....» ی لەسەر دەنووسن و به هەندێ شتەوه «پاکەتی جگەره، شوشەی ئارەق و....، تریاک،...» دەنووسێندرێ و نیشان دەدا کەدەوڵەت «ڕەسم» ی خۆی لەم شتە وەرگرتوه. تێبــ.- ئەم وشەیه له فرە نسی ڕا بۆ زمانی فارسی خوازراوەتەوه و لەم ڕێگایەشەوه هاتۆ ته زمانی کوردی و پاشان فەرهەنگستانی ئێران، له ساڵانی پێش شەڕی دووەمدا وشەی «نەوار چەسپ» ی بەرامبەر داناوه.* «کعر.» «عا.: مە کس، مە کووس.

«نت.» 1- بۆنی چڵکنی که له لەشی ئادەمیزاد و جلوبەرگی دێت. 2- بۆنی ئاڕەقەی بنەنگڵ و قاچ و.... *«سن.» بۆ کڵێشه. «با.» بێهن قتک.

ست.» کەسێکی ڕێگەی خراپەی گرتبێ، کەسێکی بیر و ڕای چەوت و ناڕاستی هەبێ جا دەربارەی هەرشتێک بێ. تێبــ.ینی: کەرتی «ڕا» لەم وشەیەدا یان به مانای «ڕێگا» یه یا به مانای «بیروڕا».

حمس.» به ڕێگە ی خراپه ڕۆیشتن، خاوەنی بیر و ڕای «له هەر بابەتێکەوه» چەوت بوون.

ست.»، «سن.» تم: بەدڕە سەن.

ست.»، «مک.» کەسێکی شێوەی هەستان و دانیشتن و جووڵانەوەی دەگەڵ خەڵک باش نەبێ.

ست.» حاڵی هەر شتێکی ڕەنگی ناشیرن و تەڵخ بێ، هەر شتێکی ڕەنگی ئاودار نەبێ، هەرشتێکی ڕەنگەکانی مات و بێ بریسکه بێ.

«نت.» هەر شتێکی وەکوو پاره، جلوبەرگی کۆن که لەکاتی دە بە رکردنی بەرگی تازه بدرێ بە کەسێ یا میواندارێکی بە و بۆنەوە بۆ دۆست و ڕەفیقان بکرێ. تێبــ.ینی: ئەم ڕەسمه لەنێو ئاغاواتی کوردا باو بووه کە جلکی تازەیان بۆ خۆیان دەکرد، کۆنەکەیان دەدا بە دەست و پێوەند.

«نتـ.» شوێنێک لە دەشت و کێو، کە ئاوی باران یا لافاو دایدڕیبێ. ٭ئاودڕکە.

«نا.»، «سن.، بک.» تم: بەڕه.

«نت.»، «نا.» کەلەبەر و قەڵشت له زەویدا، شوێنێکی وەکوو ئە شکەوتی بچکۆڵه، له کێوا که دڕەنده و جانەوەر خۆیانی تێدا حاشار دەدەن. تێبــ.ینی: وا وێدەچێ که ئەم وشەیه له [بووم + دڕ «دڕان» ] پێکهاتبێ.