تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 19
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگر خانە
«نتـ.»، «سیمـ.» ١- کوورەی ئاسنگەران
کە
ئاسنی
تێدا
سوور
دەکەنەوە. ٢- تمـ:
ئاتەشخان
. ٣- تمـ:
ئاتەشخانە
* ئاوورخانە،
توونخانە
،
تونگخانە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باڵوێز خانە
(نت).تم:
باڵیۆزخانە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئابخانە
[١-( ئاب/ ١+خانە)،( فر. کو.) ]
«نتـ.»
چاوگە
ژوورێکە
بۆ
دەست
بەئاو
گەیاندن
تەرخان
دەکرێ*
ئابدەست
،
ئابدەستخانە
،
ئاوخانە
،
ئاودەست
،
ئەدەبخانە
. «بکـ..»
ئاڤڕێژ
. «فیـ..»
ئاودەستخانە
، پێشـــاو، سەراودەشت، کەنـــاراو.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئابدارخانە
[ ١- [ئابدار + خانە]، [فر. کو.] ]
«کئێر.»، «نتـ..» ١-
چاوگە
ژوورێکە
لە
کۆشکی پاتشایان و
ماڵە
دەوڵەمەند
و دەرەبەگاندا،
بۆ
ساز
کردنی
چا
و
قاوە
و
شەربەت
و
ئەو
جۆرە شتانە
تەرخان
دەکرێ
. ٢-
هەموو
کەرەستە
و
نۆکەر
و باربەری دەزگای
خواردن
و
خواردنەوە
کە
پاتشا
و
ئەمیر
و گەورەپیاوان
دەگەڵ
خۆیان
دەیان
بردە سەفەران.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئابدەستخانە
[[ ئابدەست + خانە]، [فر. کو.] ]
«کعر.»، «نتـ.» تمـ:
ئابخانە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشخانە
[ [ئاتەش + خانە] ]
«نتـ..» ١- تمـ:
ئاتەشگەدە
□ «
جە
یاقوت
و
لاڵ
،
جە
گەوهەر
دانە
» «کەردن
گەنج
وەقت
،
پەی
ئاتەشخانە
» «خانا - ١٥٧» ٢- «مکـ.» چێگەی
ئاگری
سەماوەر
*
ئاگرخانە
/ ٣، ئاوورخانە/ ١. تێبــ. -
لە
ناوەڕاستی کووپی سەماوەردا
کە
ئاوی
تێدەکرێ، لوولەیەک
هەیە
بنی
بە
پارچە
ئاسنێکی
کون
کون
گیراوە
،
ئاگر
و خەڵووزی تێدەکرێ و
ئاوی
ناو
کووپی سەماوەرەکە وەکوڵ دێنێت.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاشخانە
[[ ٢- ئاش + خانە ]]
«نتـ.»، «کعر.»
دووکان
یا
هەر
شوێنێکی
دی
کە
چێشتی
بۆ
فڕۆتن
لێ
حازر
دەکەن *
چێشتخانە
، ڕەستۆڕان، لۆقەنتە، مەتعەم «
عا
.».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاشپەزخانە
«نتـ.» «مکـ.»
ئەو
ژوورەیە
لە
ماڵان
بۆ
چێشت
لێنان
تەرخان
دەکرێ
و
کەل
و پەلی
چێشت
لێنان
و
قاپ
و قاچاغیشی تێدا دادەنرێ. * «سیمـ.»
مووبەق
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوخانە
«نتـ.» تمـ:
ئابخانە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاودەستخانە
«نتـ.»، تمـ:
ئابخانە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاورخانە
«نتـ.»، «مکـ.» ۱-تمـ: ئاتەشخانە/۲، ۲-تمـ:
ئاتەشخان
، ۳-تمـ: ئاگرخانە/۱.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوەخانە
[[ئاو+ئە+خانە]]
«نتـ.»، «مکـ.» قوتویەکی تەنەکەیە
بە
ژێر
بێشکەی منداڵەوە هەڵداوەسرێ و بلوێری دێتە
ناو
،
کە
مناڵەکە
میزی
کرد
بە
بلوێردا دێتە
ناو
ئەو
قوتوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاژانخانە
[[ ئاژان + خانە]، [فرەنسی. کو.] ]
«نتـ.» داییرەی پۆلیسی شارێک *
پۆلیسخانە
،
شارەوانی
، شورتە «
عا
.».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەجزاخانە
[[ئەجزا+خانە]]
«نتـ.»، «کعر.» ۱-
ئەو
دووکانەی دەرمانی
نەخۆشی
لێ
دەفرۆشرێ. ۲- سندووقێکی پچکۆلەیە
کە
هەندێ
دەرمانی
پێویستی
تێدا دادەندرێ
بۆ
ناو
ماڵ
و شوێنی
گشتی
. ٭ «کئێر.»
داڕووخانە
،
دەواخانە
. «کعر.» سەیدەلییە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەدەبخانە
«نتـ.» تمـ:
ئابخانە
. «ئەدەبخانەکە و حەوزی
تێکەوتن
» «پڕیانە
لە
ئاو
،
هێندە
بێ
بەختن» «
پیرە
مێرد
- ٢٦٥»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بارخانە
[[بار + خانە]]
(نت.)، (مک.) ١-
کاتی
پێگەیشتنی
هەندێ
تووتنێ، بارخانەی
خوری
، بارخانەی لۆکەی. ٢- موتڵەقی پێگەیشتینی
تووتن
و
هاتنە
بازاڕی
بۆ
فرۆتن
.
میرزا
گیان
هێندێک
شتومەک
هەڵدەگرم
بە
وەعدەی بارخانەی. ٣-
لەسەریەک
هەڵچنینی کۆمەڵێ
بار
. توونەکان
بارخانە
بکەن،
ئەو
بارانە
لە
هۆو
بەرهەیوانە
لە
بارخانە
بدەن. تێبــ.- آ)
وەکوو
دەزانن (خانە)
بە
مانای
ماڵ
و
ژوور
هاتووە،
ئەم
وشەیە-
وەکوو
هەندێ
وشەی
دیکە
کە
دەگەڵ
(خانە)
تەرکیب
بوون
وەکوو
(
نانەواخانە
،
ئاتەشخانە
،
چاپخانە
،...،...) بەپێی ڕێزمانی
کوردی
پێکهاتووە. ٢-
دەبا
ئەم
وشەیە ماناکەی (
جێگەی
بار
)
بێ
بەڵام
دەبینین ماناکانی، هیچکامیان دەلالەتێکی ئاوایان
نییە
،
بۆیە
من
وای
بۆ
دەچم
کە
مەبەستی
ئەم
وشەیە لەپێشدا هاتنەوەی
باری
حاسڵات
لە
دەشتەوە
بۆ
ماڵ
(خانە) بووبێ و ڕێی دەچێتێ
لە
قۆناغی
پێش
ئێستادا (باربەخانە) بووبێ. ب)
بۆ
مانای
سێیەم
(هەڵچنینی
بار
لەسەریەک
)
چونکوو
ماڵ
(خانە) تەنگەبەرە و جێگای
باری
زۆری
لەچاو
شتتی تردا تێدا نابێتەوە، باریان
کە
هیناوەتەوە
ماڵ
لەسەریەکیان داناون،
جا
دەبێ
مەدلوولی
ئەم
وشەیە
لە
(
تایبەتی
)
ڕا
بۆ
(
گشتی
) گەشەی کردبێ و موتڵەقی هەڵچنینی
بار
لەسەریەک
بۆتە
مەدلوولی (
بارخانە
).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بارخانە کردن
[[بارخانە + کردن]]
(مست. مت.)، (کئێر.) هەڵچنینی
فەردە
و
بار
(هەرچێکی
بێ
)
لەسەریەک
،
لە
عەمبار
یا
هەر
جێگەیەکی
ترا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باروبارخانە
(نت.)،(مک.)
هەموو
ئەو
بارە
کاڵا
و شتومەکەی
بە
کاروان
لە
شوێنێکەوە
بۆ
شوێنێک دەگوێزرێتەوە و زیاتر
بە
ناوی
خاوەنەکەی هەڵدەدرێ. باروبارخانەی
میرزا
حاجی
لە
مەسکەوێ
ڕا
گەییشتە
جێ
. باروبارخانەی حەمە قەددۆی مووسڵیش وانابێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باڕووتخانە
(نت.)، (کعر.) جێگایەکی تایبەتییە
چەک
و
تەقەمەنی
و کەرەستەی شەڕی تێدا دادەنێن، عەمباری
تەقەمەنی
. *(کئێر.)
جبەخانە
،
قۆرخانە
.