«مست. مت.» پاڵ پێوەنان.

«مست. لا.»، «کعر.» له کاراندا باش هاتن، چاک هەڵکەوتن، سەرگرتن، بەخت هێنان لەدەست هاتن، پێ کران (هەمووی بۆ کەسێ یا کەسانێ). بۆی نالوێ ئیمڕۆ بچێتە لای گۆروون. وەک بۆی وەک بۆتۆ لواوه بۆ کەس نەلواوه، ئەگەر بۆم بلوێ سەرێکی خاڵم دەدەم.

«نت.»، «کعر،» تم: بۆمباران. بۆمباران: [ بۆمب+ باران/2] «نت.»، «کئێر» بەربوونەوەی یەک لەدوای یەکی «بۆمبا» بەسەر جێیەکدا.* «کعر.» بۆمبا باران. تێبــ.ینی: دەنگی «ب» یەک لەم وشەدا لە ناو چووه. بۆردومان.

«مست. مت.» بەردانەوەی یەک لەدوا یەکی بۆمبابەسەر شوێنێکدا.

«کنـ.» بە تڵاندن، زایە کردن، فەوتاندن، لە دەست دەرکردن.

«نت.، ست.» 1- شوێنێکی بەردی زۆر بێ. 2- حاڵی جێگایەکی بەردی زۆر هەبێ. * بەردایی.

«مست، مت»، «مک» تم: بەشوودان/1.

«بن. تب.» تم:بەڵام

نت.»، مانگی «مایس» دەکەوێته «نیسان» و حوزەیران، سی و یەک ڕۆژه. سێەم مانگی بەهار.. تێبــ.ینی: بۆیه ئەم ناوی لێندراوه چونکوو خۆی لەو مانگانه نییه به شێوەیەکی ئاسایی بارانی تێدا ببارێ، بەڵام ڕێی دەچێتی ببارێ و ڕێشی تێدەچێ نەبارێ، بارین و نەبارین بە بە خته.

نت.» بەرخێکه له دوو ساڵ گە ورە تر بێ و خاو ەنی هەڵیبژاردبێ له دوا ڕۆژا ببێته «بەران»، بەڵام هێشتا نەزانێ لەکاتی خۆیا بۆ «بەران» د ست دەدا یان نا.

مست. مت.» تم: به خێر هاتن کردن:: کچم هەڵسه بڕۆ میوانەکان بە خێر بێنە.

مست. لا.» گۆڕانی کارێک یا ڕووداوێک که له سەرەتاوه چاو ەنواڕی چاکەی لێ نەکرێ، یا هەر لە خۆیەوه دیار بێ که خراپه، بەڵام کاتێ ئەنجامەکەی دەرد ەکەوێ ئاشکرا دەبێ که باش بووه.:: ئەو گرتنەی بۆ بەخێر گەڕا. * «مک.» وەخێر گە ڕان.

مست.لا.» 1- نەخۆش کەوتنی ئاژەڵ و پاتاڵ لەبەر زۆر خواردن. «مج.» نەخۆش کەوتنی ئینسان له ئەنجامی زۆر خۆریدا.

ست.» 1- ئەو کەسەیه جوێن بەخەڵک دەدا. * «مک.» زمان پیسی. «سن.» بەدزوان، زوان تاڵ، جوێن فرۆش. جنێو فرۆش. «جن.» بەدزوو

ست.» حاڵی کەسێکی هەموو کاران بە شکه و به باری خراپەدا لێکیان دەداتەوه.* دڵ پیس، «سن.» دڵ چەپەڵ. دڵ کرمۆڵ. «جن.» بەدگمۆ.

«مست. مت.» 1- تەسلیم کردنی کەسێک که پەنای بردبێته بەر کەسێکی تر. به غەنیمەتەکەی:: قەت باوەڕ مەکەن به دەستمانەوه بدا. تێبــ.ینی: ئەم وشەیه زیاتر بۆ کەسانێکی له ترسی حکومەت خۆیان شاردبێتەوه، بەکار دە هێندرێ. 2- تەسلیم کردنی هەر شتێک به کەسێکی تر:: زۆر گیان سەخته ڕوح به دەستەوه نادا به دەستییەوه نەدەدا به زۆر لێمان ئەستاند.

«نت.»، «مک.» چەند ڕۆژ پێش ئەوەی ببێته جەژن «نەورۆز، ڕەمەزان، قوربان،...» «ئاغا! مامۆستا حاجی مەلا شەفیع دەیفەرموو بەرەجێژنانه!، جێژنانه برنج و ڕونمان بۆ دەنێرێ یا پووڵمان دەداتێ؟» .

«نت.» ئەو کەسەیه که دەچێته بەر ڕەوەی بەرازان. شوانی بەرازان:: شێخی سەنعان حەوت ساڵی بەرازەوانی کرد.

«مست. لا.» 1- ڕووبەڕووی کەسێک وەستان «تحدی کردن». 2- دژایەتی کردنی کەسێ به کردەوه. 3- جوابه جەنگی کردن دەگەڵ کەسێ. 4-هاوسەنگ بوون

«نا.» «شەکە نێرێکه تەمەنی له چوار ساڵان تێپەڕیبێ و شاخ و سەر و سەکوتی جوان و ڕێک و پێک بێ. به تایبەتی به خێوی دەکەن و دەیڕەنگێنن له کاتی پێویستدا «کاتی تایبەتی هەیه» بەری دەدەنه ناو مەڕان بۆ ئەوەی ئاوسیان کا.* «بک.» بەران. «جن.» غورچ. «سن.» قۆچ. بەران. هس.: «ڕووسی» بەران = مەڕ.