تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 103
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئابڕووبردن
«مستـ. متـ.»
بێ
قەدر
و
حورمەت
کردن
و
سووک
و
چرووک
کردنی یەکێک *
بێ
شەرەف
کردن
،
ڕیسوا
کردن
،
سەرشۆڕ
کردن
،
شەرەف
شکاندن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئابڕووبەرە
[ [ئابڕوو + بەر «لەبردن» +٣- ئە/٢ ]
(سفا.) ١- کەسێکی ببێتە مایەی
ڕیسوا
بوون
، یەکێکی
کاری
وا
بکا
شەرەفی یەکێک
یا
چەند
کەسێکی
تری
پێ بچێ. ٢-
کار
و کردەوەیەکی
پیاو
سووک
بکا
یا
عەیبەی بێنێتە سەر.: دایکم!
ئەم
مناڵە ئابڕووبەرەیە
لە
چی
دەگێڕی،
کچێ
وەرە
دانیشە
هەی
ئابڕووبەرە!
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئابڕووتکان
«مستـ.. لا.» تمـ:
ئابڕوچوون
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئابڕووتکاو
«سمفـ.» کەسێکی نامووسی
چوو
بێ
،
تووشی
سووکی
و
سەرشۆڕی
بوو
بێ
. □ «
ڕۆژی
تەرزە
،
چەندە
مینای
دڵشکێن
و
سەرشکێن
» «
ڕۆژی
باران
،
چەند
شڕە
،
بێ
عیسمەت
و
ئابڕووتکاو
» «نالیی: گمـ»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئابڕووچوون
«مستـ.. لا.»
سووک
بوون
لە
ناو
کۆمەڵا،
بێ
قەدر
و
حورمەت
بوون
لەبەر
چاوی
خەڵک
. *ئابڕووتکان.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاغابانوو
«نتـ.»، «مکـ.» قوماشێکی لۆکەیه،
یا
دێغ
دێغی
ڕەش
و سپییە
یا
گۆل
گۆل
بە
ئەندازەیێکی
تایبەتی
و
چوارگۆشە
دروست
دەکرێ
و پیاوان لەسەری دەبەستن،
لە
هێندێک
شوێن
لە
باتی
ڕەش
و
سپی
،
سوور
و
سپی
باوە. * جامانه،
جامانی
، جەمەدانه،
جەمەدانی
. 2 -
هەر
ئەو
قوماشەیە و
تۆزێ
باشتره،
بە
ئەندازەی
تایبەتی
بڕبڕ
نەکراوە و
چەشنی
قوماشی
تر
بە
تۆپه، ژنان دەیکەن
بە
کراس
. *
ئاغەبانوو
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوی بابەقەتار
«نتـ.»، «مکـ.»
ئاوی
کانییەکە
لە
موکریان،
خەڵک
لایان
وایە
خواردنەوەی
کۆخە
و
کۆخەڕەشە
چاک
دەکاتەوە و
لە
هەموو
لایێکەوە
بۆی
دەچن و دەیهێنن. تێبــ. ــ بابەقەتار
خۆی
«
چاک
» ێکە
لە
دێی «خوراسانە» ٣٠/٢٠ کیلۆمەتر
دوور
دەکەوێتەوە ڕۆژهەڵاتی «مەهابات» و کانیاوەکە نیزیکی
ئەم
«
شەخس
» ەیە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاکابر
[ [=عا.: ئهکابر «ئهکبهر» = گهورهکان] ]
١- «سـ.» «مکـ.» پیاوی
بە
ساڵاچوو *
ئیختیار
٢- «نا.» پیاوی
گەورە
و
بەڕێز
لە
کۆمەڵدا *ئەشڕاف،
ئەعیان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاکابرانە
[[ ئاکابر +ئانه/١]]
«عا. کو.»، «بنتـ.» ١-
ئەوەی
لە
پیاو
ئاکابر
دەوەشێتەوه، کارێکی پیاوی
ئاکابر
بیکا.
ئەم
کوڕە
بەم
مناڵی
خۆیەوە کارێکی
هێندە
ئاکابرانەی کردووه،
پیاو
سەری
سووڕ
دەمێنێ. ٢-
بە
شێوەی پیاوی
ئاکابر
،
وەکوو
ئاکابران.: کوڕم
تۆزێ
ئاکابرانە
دانیشە
ئەم
جوڵە جوڵەت
لە
چیە
؟
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگابوونەوە
«مستـ. لا.» وەخەبەر
هاتن
لە
خەو
یا
مەستی
، وەهۆش
هاتنەوە
لە
بێ
هۆشی،
کە
بەسەر یەکێکا هاتبێ
جا
لەبەر
هەرچێکی بێت: خەوی
زۆر
سووکە
لە
خشپەی پێ ئاگای دەبێتەوە. پیاوی
سەرخۆش
بۆ
ئاو
خواردنەوە
ئاگای دەبێتەوە.
ئەو
نیوەڕۆیە
دلێر
هێشتا
ئاگای نەبۆتەوە.
کە
عەمەلیاتیان
کرد
شەو
و ڕوژێکی پێچوو یاڵڵا ئاگای بۆوە. *
ئاگاهی
«هو.»
بە
ئاگا
هاتن
، وەئاگا
هاتن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئینشابەند
[[ئینشا + بەند]،[عا. کو.]]
(نافا. سفا.) ١-
ئەو
کەسەی
نامە
و
مەقالە
و...
بە
ڕێکوپێکی دەنووسێ. ٢- کەسێکی
بە
کەسێ
یا
شتێ هەڵدەڵێ. ((
ئینشابەند
شەرح
شیرین
ئەرمەن
)) ((
بەی
تەور
کەرد
ئینشای
حاڵات
کۆکەن
)) (خانا-٣٥١).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئینقیلابی
[[عا. کو.]]
(ست. کئێر.) ١-
ئەو
کەسەی
شۆڕش
هەڵدەگیرسێنێ،
ئەوەی
بە
جۆرێ
لە
جۆران
پشتی
شۆڕش
دەگرێ. *شۆڕشگێڕ، (کعر.)، سەوری. ٢-
هەر
کارێ
یا
شتێ
کە
پێوەندی
بە
شۆڕشەوە هەبێ. * شۆڕشگێڕانە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەسحابە
[[=عا.: اصحاب] ]
(نا.) ١- هاوڕێیانی پێغەمباری
ئیسلام
،
ئەو
کەسانەی
بە
زەمانی
پێغەمبەر
ڕاگەیشتوون. ئەسحابەی
سپی
سەیرانگایە
کە
لە
نزیک
شاری
ماهاباد. ٢- (مج.) پیاوی
چاک
. هەردەڵەی ئەسحابەیە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بابا
(نا.)، (کک) ١- تم:
باپیر
. ٢-
کەس
،
شەخس
. بابایەکی
وەکوو
شێرۆ
چی
بەسەر
ئەو
جوورە
کارانە
داوە.
ئێمە
بابایەکی فەقیرین دانوومان
دەگەڵ
ئەوان
ناکوڵێ. ٣- تم:
بابە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بابابردۆڵە
[[بابابردوو+ ئەڵە]]
(سمف.) تم:
بابردەڵە
. تێبــ.-
لەم
وشەیەدا (و)ی وشەی (
بابردوو
)
دەگەڵ
(ئە)ی (
ئەڵە
)
تەرکیب
بووە
و (ئۆ)ی
لێ
پەیدا
بووە
.
تەنیا
خوالێخۆش
بوو
مامۆستا
گیو
ئەم
وشەیەی
لە
(مەهاباد)ا نووسیوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بابان
[[باب + ئان]]
(نت.)
ماڵە
باوکی
ئافرەتێک. تێبــ.- آ)
ئەم
وشەیە
ئەگەرچی
لە
باری
زمانەوانییەوە جەمعی (
باب
)ە،
بەڵام
بەم
مانایە دەکار ناکرێ و ناگوترێ: (
بابانی
ئەفراسیاو
هەمووی
پیاوی
چاک
بوون
) و
بۆ
ئەم
مەبەستە
(
باب
و باپیر)، بەکاردیت. ب)
ئەم
وشەیە
بەم
مانا
مەجازیەشی
کە
بە
تەواوی
وەکوو
حەقێکی لێهاتووە،
تەنیا
بۆ
ئافرەت
دەگوترێ. *
باوان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بابان وێران
(سمف.) کەسێکی
ماڵە
بابی
وێران
بووبێ. تێبــ.-
ئەم
وشەیە
لە
ناو
ئافرەتاندا دەکار
دەکرێ
و شەرتیش
نییە
کە
ئەو
ژنەی
بەم
سفەتە
ڕووی
قسەی تێدەکرێ
بە
ڕاستی
تووشی
بەڵایەکی
وا
بووبێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بابانت خرا (پ) بێ
(کن.)
تووک
و نزایە و
تەنیا
لە
ناو
ژناندا باوە،
گەلێ
جار
هەر
وەکوو
قسەیەکی
ئاسایی
دەگوترێ و
لە
دڵان
گران
نایە
،
بەڵام
لە
کاتی
دەمەقاڵی
و شەڕە دەندووکێدا
بە
(جنیو)
حیساب
دەکرێ
و شەڕەکە
بەتین
تر
دەکات. * بابانت شیوێ، بابانت
کوێر
بێتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بابانت شێوێ
(کن.) تم: بابانت خرابێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بابانت کوێر بێتەوە
(کن.) تم: بابانت خرابێ.
1
2
3
4
5
6