وشەدان

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

ئاوی ها بە بێڵەو.

لولنگش آب می گیرند. (کنایە از نفاذ امر و اقتدار است.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

ئەمر بە مەعروف [و] نەهی لە مونکەر

دە، دەیوپد، (خوب کن بد مکن.)، واداشت و بازداشت.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بە¬¬رنوێژی

پیشنمازی، پیشوایی.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

داگیە بە ژێر تلەیا

فَتوده، آغالیده شده.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

دای بە چاویەو

زد توی چشمش.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

دای بە ژێر چناکەیا

تودهن زدن.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

دڵ بە یەکاهێنان

دل بە هم خوردن، دل آشوب کردن.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

دیانی گرت بە خوەیا

مولید، شکیبید، دندان گزید، تاب آورد.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

دەس بە دەسادان

بَشلیدن، پَشلیدن، دَست بردست زدن.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

دەس بە سینە

دست بە سینە.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

دەم بوونە تەڵەی تەقیاگ –›دەم بوونە تاق چرادان دەم بە ئاو کوڵاتگا کردن

دهن سوزاندن، دهن بە آب داغ فرو بردن. (سگ را از تولگی دهن بە آب داغ فرو میبرند، کە دیگر بزرگ هم بشود نزدیک آش و دیگ نمی رود.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

دەم بە یەکاهاتن

ژاژیدن.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

دەم هاتن بە یەکا

ژاژیدن، ژاژخایی، زبان پیچیدن.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

دەنگ بە دەنگ یەک دان

فرودَست، جُفتی، صدا جفت کردن.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

سین بە «ث» کردن

سین را ثا گفتن (مانند لهجه کلیمیها)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

نمەک بە حەرام

کورنَمَک، نَمَک ناشناس.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

هەڵم بە دەسا کردن

بردست دمیدن. (از سرما)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

واسڵ بە حەق

نَرسی، مرد خدا، خداشناس، بەخدا رسیده.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

کوتانن بە زەوینا

زمین زدن (در کُشتی)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

گوم بە!

گم شَو!، رَدشَو!، برو!، دورشو!

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

برس بەس چوون

گرسنگی بستەشدن، گشنگی بند آمدن.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بزەن بەهادور

بزن بهادر، جَنگجو، دَلیر.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بگرەو بەرده

بگیر و ویل کن، بگیر و بَردِه.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بۆ بەرەودان

بو دادن.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بێخ بەستن

بیخ بستن، ریشه کردن.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەئاگرا گرتن

روی آتش گرفتن. (چوب مثلاً کەنرم شود.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەئەم جۆره

بەاین جور، این جور، ایدون، این چنین.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەئەو جۆره

بەآن جور، آن جور، آن چنان، آن سان، آن دون، آذون.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەبان

بچەگان، بچەها.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەبر

بَبر. (درندەای است در بین شیر و پلنگ.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەبله

بچه، بچەی کوچولو.(تصغیر «بەبه» است.)]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەبلەبەبان

بچه. (بچەی شیرخواره.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەبه

بچه. (بچەی شیرخواره.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەبه

ببه. (حکایت صدای بچەاست.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەبەر

اَزبَر، ازیاد.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەت

بَت، مُرغابی، اُردک.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەت

بَت، مُرغابی.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەتاره

بَتاره، سَمَر، سمه، پشَنجه، کُرُند، کُرَنده، گُرَنده، گُرَنگه، گَزنده، کَزنده، غَرواشه، لیف، لیفه.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەتانه

بَتانه. (سریش و آرد ارّەبا هم خیس می کنند و نجاران برای گرفتن درز و سوراخ کار استعمال می نمایند.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

بەتانوپوا هاتن

ستایش، سپاس، سَون، ستایش کردن.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان