تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ڤاتیکان
ڤاتیکان یا وەڵاتی ڤاتیکان کە بە ئیتالیایی پێی دەڵێن citidel vatican. ڕووبەرەکەی دەگاتە 400 هەزار مەتری چوارگۆشە لە باکووری ڕۆژاوای شاری ڕۆما پێتەختی ئیتالیا هەڵکەوتووە کە گرنگترین بارەگا و ناوەندی دەسەڵاتداری پاپا، ڕێبەری کاسۆلیکەکانی جیهانە. حکوومەتی پاپا بچووکترین حکوومەتی سەربەخۆی ئەورووپایە و ئەم سەربەخۆییە بەپێی پەیمانی لاتران (کە ناوی کەلیسایەکە) لە ساڵی 1929 لە لایەن دەوڵەتی ئەوکاتەی ئیتالیاوە درا بە پاپا.
ڤاتیکان، پۆلیس و پۆست و پارە و وێستگەی ڕادیۆیی تایبەت بە خۆی هەیە کە بە 23 زمان بەرنامە بڵاو دەکاتەوە. نزیکەی 500 کارمەندی هەیە و هەر سێ دەسەڵاتی ڕاپەڕاندن و یاسادانان و دادوەری لەژێر دەسەڵاتی پاپادایە. بەڕێوەبردنی وەڵاتی ڤاتیکان لە دەست فەرماندار و ئەنجومەنێکدایە کە لە بەرانبەر پاپادا بەرپرسن. ڤاتیکان لە سەرانسەری جیهاندا خاوەنی دارایی و سەرمایەیەکی زۆرە و لە پتر لە سەد وەڵات باڵیۆزخانەی هەیە. سیاسەتی ڤاتیکان بە پلەی یەکەم، بریتییە لە پەرەپێدانی ئایینی کاسۆلیک لە جیهاندا و دژایەتی سەرسەختانەی بیروباوەڕی کۆمۆنیزم دەکات.