تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 3
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
جاڕنامەی سەربەخۆیی وەڵاتە داگیرکراوەکان
لە
ڕێکەوتی 14دێسەمبری 1960 کۆمەڵەی
گشتی
نەتەوە
یەکگرتووەکان، جاڕنامەی ڕاگەیاندنی
سەربەخۆیی
وەڵاتانی کۆڵۆنیایی و
داگیرکراو
(جاڕنامەی
کۆتایی
داگیرکاری)
کە
لە
لایەن
43
وەڵاتی
ئەفریقایی
و
ئاسیایی
ئامادە
کرابوو
بە
کۆی 90 دەنگی ئەرێنی و 99 دەنگی یپارێزکەر و
بێ
هچ دەنگێکی
نەیار
،
پەسندی
کرد
.
لەم
جاڕنامەدا
ڕوون
کراوەتەوە: ژێردەستەبوون، وەبەرهێنان،
یا
خستنە
ژێر
ڕکێفی جەماوەرێک
لە
لایەن
حکوومەتێکی
بێگانە
، پێشێلکەریی جاڕنامەی
نەتەوە
یەکگرتووەکان و
ماف
و ئازادییە مەدەنییەکان
لە
ئەژمار
دێت
و ڕێگڕێکە لەبەردەم
ئاشتی
و
هاریکاریی
نێودەوڵەتیدا.
بۆ
نەهێشتنەوەی
ئەم
بەربەستانە،
کۆمەڵی
گشتی
«داواکاری
کۆتایی
هێنانی خێرای داگیرکارییە و دەخوازێت،
بێ
هیچ
مەرجێک
سەربەخۆیی
وەڵاتانی
داگیرکراو
لەژێر دەسەڵاتی
بێگانە
» ڕاگەیەندرێت.
ئەم
جاڕنامە
لەسەر
ئەوە
جەخت
دەکات
کە
نەبوونی
ئامادەیی
سیاسی
،
ئابووری
،
کۆمەڵایەتی
و کولتووری
ئەم
وەڵاتانە نابێت
ڕێگر
بێت
بۆ
دواخستنی پڕۆسەی سەربەخویی.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
سەربەخۆیی سیاسی
بریتییە
لە
: دەسەڵاتی دەوڵەتێک
لە
مەڕ
بەڕێوەبەرایەتی و ڕاپەڕاندنی کاروباری ناوخۆیی و
دەرەکی
وەڵاتەکەی
خۆی
،
بەبێ
ڕاگرتنی دڵی دەوڵەتێکی
دیکە
یان
گرینگی
نەدان
بە
ڕازی
بوونی
دەوڵەتێکی
بێگانە
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
ناسینەوەی دووفاکتۆ/نیمچەسەربەخۆ
لە
پێوەندی
نێودەوڵەتیدا
بە
مانای پەسندکردنی دەوڵەتێکە
لە
لایەن
دەوڵەتێکی
دیکە
و کردنەوەی
سەری
پێوەندی
و
پابەندی
دوولایەنە
لە
نێوانیان
بۆ
ماوەیەکی دیاریکراو
یا
بێ
سنوور
. دووفاکتۆ
لە
ڕوانگەی
یاسا
نێودەوڵەتییەکاندا
بە
دوو
جۆر
دێتە ئاراوە:
1) ناسینەوەی واقیع
کە
بریتییە
لە
دان
پێدانان
بە
هەبوونی
دەوڵەت
یان
وەڵاتێکی
نوێ
، لەگوێن دەوڵەتێکی
سەربەخۆ
و بتوانێ
بۆ
بەکارهێنانی
هێز
و
دەسەڵات
لە
قەڵەمڕەوی وەڵاتەکەی خۆیدا.
ئەم
جۆرە ناسینە،
بەری
تەسکە
چونکە
ئاستی پێوەندییەکان
لە
دۆخێکی نزمدا دەمێنێتەوە و
پێوەندی
دیپلۆماسی
لە
نێوانیاندا ناکرێتەوە.
2) ناسینەوەی قانوونی de jure
کە
بریتییە
لە
ناسینی
دەوڵەت
یان
وەڵاتێکی
نوێ
، لەگوێن دەوڵەتێکی
سەربەخۆ
و بەتوانێ
لە
بەکارهێنانی
هێز
و
دەسەڵات
لە
قەڵەمڕەوی وەڵاتەکەی خۆیدا و ڕاپەڕاندنی
پەیماننامە
نێودەوڵەتییەکانی
خۆی
.
ئەم
جۆرە ناسینە، کۆی
پێوەندی
دیپلۆماسی
و پارێزراویی نوێنەرانی
سیاسی
لەخۆدەگرێ.