وشەدان

گل یخ

[ا.مر ]

(گول یەخ - gulyex)

درەختێکی کورتە باڵایە، گەڵاکانی گەورەو پان و نووک تیژن، گوڵی زەردو بۆنخۆش - ەو لە زستاندا دەپشکوێ، بۆیە پێی ئێژن گوڵی یەخ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخ

[ا ]

(یەخ - yex)

سەهۆڵ، یەخ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخ اب

[ا. مر ]

(یەخ ئاب - yexab)

سەهۆڵاو، یەخاو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخ بستن

[مص. ل ]

(یەخ بەستەن - yex besten)

بەستن، سەهۆڵ بەستن، بوون بە سەهۆڵ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخ بندان

[ا. مر ]

(یەخ بەندان - yex bendan)

سەهۆڵ بەندان، بەستەڵەک.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخ تراش

[ا. مر ]

(یەخ تەراش - yex teraş)

ئامێریکی داس ئاسایە بۆ داتاشینی سەهۆڵ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخ دربهشت

[ا. مر ]

(یەخ دەربیهیشت - yex der bihişt)

محەلەبی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخ شکن

[ا. ص ]

(یەخ شیکەن - yex şiken)

بەفرشکێن، کەشتییەکی تایبەتییە بۆ ناو بەفرو دەریا بەستەڵەکەکان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخدان

[ا. مر ]

(یەخدان - yexdan)

جێی سەهۆڵ، سەهۆڵدان، سەندووقی جل و بەرگ، یەغدان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخنی

[ا ]

(یەخنی - yexnî)

گۆشتی کوڵاوی ساردەوە بوو، گۆشتاو، یەخنی، تاسی قووڵ بۆ شیو تێکردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخچال

[ا. مر ]

(یەخ چال - yexçal)

چاڵە بەفر، بەفردان، یەخچاڵ، سەلاجە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخچە

[ا ]

(یەخچە - yexçe)

تەرزە، تەرزە، تەگر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخە

[ا ]

(یەخە - yexe)

یەخە، یەخەی کراس، ملیوان، یەقە، پێسیر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

یخە

[ا. ت ]

(یوخە - yuxe)

نانی تیری.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

در اویختن

[مص.ل.م ]

(ده ئاقیختەن - der avixten)

هەلواسین، توره کردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درامیختن

[مص. م - ل ]

(دەرئامیختەن - der amixten)

ئاویته بوون، تیکه ل بوون، تیکەلاوی پەیداکردن، رەزابوون.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ادمیخورا

[فا ]

(ئادەمی خار - ademî xar)

پیاوخۆر، مرۆڤی کێوی کە گۆشتی مرۆڤان بخوات، بنیادەم خۆر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

اشپیختن، اشپوختن

[مص - م ]

(ئیشپیختەن، ئیشپوختەن - işpîxten, işpûxten)

بڵاوکردنەوەی شتێک، تۆودان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

امیختن

[مص - م ]

(ئامیختەن - amixten)

ئاوێتەکردن، تێکەڵ کردنی دوو یان چەند شتێک.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

انگیختن

[مص - م ]

(ئەنگیختەن - engîxten)

جوڵاندن، هاڕوژاندن، دنەدان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

اویختن

[مص - م ]

(ئاڤیختەن - avîxten)

هەڵواسین.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

برهیختن

[مص. م ]

(بەرهیختەن - berhîxten)

پەروەرده کردن، بەرهەم هێنان، تەربێت دان، ئیوەتکردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بندیخانه

[ا.م ]

(بەندیخانه - bendîxane)

بەندیخانه، زیندان، حەپسخانه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیختن

[مص. م ]

(بیختەن - bîxten)

بێژان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیخو

[ص ]

(بی خوو - bîxû)

زەوی بژارکراو له گیاکەڵه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیخود

[ص ]

(بی خوود - bîxûd)

بێهوش، بێ حال، بێ دەستەڵات، بێهوده، تێکچوو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بیخویشتن

[ص ]

(بی خیشتەن - bîxîşten)

بێهۆش، بێ خۆ، ئاگالەخۆبراو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خوش ریخت

[ص ]

(خوش ریخت - xûşrîxt)

خشکۆک، بەژن و باڵا رێک، پۆشتەو پەرداخ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خون ریختن

[مص.م ]

(خون ریختەن - xûn rîzten)

کوشتنی خەڵکی، خوێن رشتن، کوشتن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

داوریخانه

[ا.مر ]

(دافه ریخانه - davirixane)

دادخانه، عەدالەتخانه، دادگ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رخت شویخانه

[ا. مر ]

(ره خت شوی خانه - rext şuy xane)

جلشۆرک، شوێنی جلشتن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ریخبین

[ا ]

(ریخ بین - rîxbîn)

لۆر، که شک، دۆی ترش، تۆراغ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ریخت

[ا ]

(ریخت - rîxt)

شه کڵ و شه مایل، قیافه، رێخت، سه رو سیما، ته حرودیدار.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ریخت و پاش

[ا. مص ]

(ریخت و پاش - rîxtû paş)

ڕژان و پرژان، ته خشان و په خشان، زێده مه سره ف.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان